الهی اکبر از تو اصغر از تو

الهی بهر قربانی

اطلاعات شعر
نام شعر	الهی اکبر از تو اصغر از تو
نام شاعر	نیر تبریزی
قالب	دوبیتی
وزن	مفاعیلن مفاعیلن فعولن
موضوع	امام حسین(ع)
زبان	فارسی
تعداد ابیات	۲بیت

مقالهٔ اصلی: نیر تبریزی

الهی اکبر از تو اصغر از تو دو بیتی مشهور عاشورایی از نیر تبریزی از شعراى آیینى در سده اخیر است.

معرفی

شعر «الهی اکبر از تو، اصغر از تو» از سروده های میرزا محمدتقى تبریزی، معروف به «حجة الاسلام» و متخلص به «نیر» است. این دو بیتی در وزن مفاعیلن مفاعیلن فعولن سروده شده است. نیر تبریزی از علمای شیخیه در آذربایجان و از دانشمندان قرن چهاردهم آذربایجان بوده است.نیر تبریزى در سبک عراقى شعر می‌سروده و از غزلیات سعدی و حافظ متأثر بوده است. تنها دیوان موجود اشعار آیینى نیر تبریزى با عنوان آتشکده مشتمل بر سه بخش بیش از ۳۰۰۰ بیت سروده شده است.سر انجام او در روز عاشورا درگذشت.

متن شعر

الهی اکبر از تو اصغر از تو		به خون آغشتگانم یکسر از تو
اگر صد بار دیگر بایدم کشت		حسین از تو، سر از تو، خنجر از تو

آثار دیگر شاعر

از نیر دو ترکیب بند عاشورایی مفصل و معروفی به یادگار مانده است. یکی از آن ترکیب بندها در 28 بیت و دیگری در 17 بیت سروده شده است.همچنین او شعر مشهور دیگری دارد که مطلع آن «ای فرس با تو چه رخ داده که خود باخته ای» راجع به شهادت امام حسین(ع) در روز عاشورا است:

ای فرس با تو چه رخ داده که خود باخته ای

مگر این گونه که ماتی تو شه انداخته ای

از «شهریار»، شاعر معاصر نقل است که وقتی این بیت «ای فرس با تو چه رخ داده که خود باخته ای/مگر این گونه که ماتی تو شه انداخته ای » را از اشعار حجت الاسلام نیر تبریزی شنید، گفت:« من حاضرم تمام اشعارم را بدهم و در ازای آن این یک بیت شعر را بگیرم». نیر تبریزی غزل مرثیه ای درباره علی اکبر(ع) سروده است که یکی از مصراع های معروف آن بیت «این بیابان جای خواب ناز نیست» است.

این بیابان جای خواب ناز نیست

کایمن از صیاد تیر انداز نیست